Cesja powiernicza

Cesja powiernicza

Cesja powiernicza to umowa oparta na Kodeksie cywilnym, która może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny. W jej ramach następuje przeniesienie uprawnień dotychczasowego wierzyciela (cedenta) na osobę trzecią (cesjonariusza), która jest nabywcą wierzytelności. Do takiej zamiany dochodzi w wyniku podpisania umowy przenoszącej wierzytelność. Jednym z rodzajów cesji jest przelew powierniczy, dokonywany na podstawie umowy nieuregulowanej w prawie cywilnym – czyli tzw. umowy nienazwanej.

Spis treści:
Na czym to polega?
Przelew wierzytelności
Warunki i wymagania
Konsekwencje cesji
Rodzaj wierzytelności
Zastosowanie
Wyegzekwowanie wierzytelności

Na czym polega cesja powiernicza?

Cesja powiernicza jest coraz częściej stosowaną metodą odzyskiwania należności pieniężnych od dłużników. Rozwiązanie takie stanowi formę umowy przelewu wierzytelności, jednak występują w niej pewne istotne modyfikacje. Aby z niej bezpiecznie skorzystać, warto powierzyć obsługę sprawdzonej firmie windykacyjnej. Usługi w tym zakresie świadczą eksperci naszej firmy Empira, którzy posiadają wieloletnie doświadczenie w zarządzaniu wierzytelnościami.

Przelew wierzytelności

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody osoby zadłużonej przenieść wierzytelność na osobę trzecią – o ile nie występują ku temu żadne zastrzeżenia umowne, niezgodności ustawowe czy specyficzne właściwości samego zobowiązania. Na nabywcę, razem z wierzytelnością, przechodzą różne związane z nią prawa, włącznie z roszczeniem o zaległe odsetki. Umowa przelewu wierzytelności umożliwia jej przeniesienie przez wierzyciela – cedenta na osobę trzecią, czyli cesjonariusza. W następstwie zawarcia umowy cesjonariusz zajmuje miejsce wierzyciela w stosunku zobowiązaniowym.

Warunki i wymagania

Dla zapewnienia skuteczności cesji tego typu nie jest konieczne przekazanie dokumentu, który potwierdza istnienie wierzytelności. Dotyczy to również tytułu wykonawczego. W wyniku podpisania umowy wierzytelność przechodzi na nabywcę poprzez sam fakt jej zawarcia.

Wyjątek stanowią zadłużenia związane z dokumentem na okaziciela, np. z weksla lub czeku. W ich przypadku konieczne jest również dostarczenie dokumentu stwierdzającego wierzytelność. Do osobnej kategorii należą też wierzytelności hipoteczne, które dodatkowo wymagają wpisu do księgi wieczystej.

Konsekwencje cesji

Podstawową konsekwencją cesji jest podmiotowa zmiana po stronie wierzyciela. Dotychczasowy wierzyciel traci swoje stanowisko, a jego miejsce zajmuje nabywca wierzytelności. Jej kształt pozostaje w takiej samej formie, jaka przysługiwała zbywcy.

W związku z tym nowemu wierzycielowi należne są odsetki ustawowe za opóźnienie od wierzytelności wymagalnych. Na samą wymagalność wierzytelności wpływa jej rodzaj. W wyniku cesji stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianom – zmienia się wyłącznie osoba uczestnicząca w nim w charakterze wierzyciela.

Rodzaj wierzytelności

Przedmiotem cesji mogą być wierzytelności zarówno istniejące, jak i przyszłe. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, przelew wierzytelności przyszłej stanowi czynność o skutku zobowiązującym i rozporządzającym, przy czym skutek rozporządzający występuje dopiero w momencie oznaczenia wierzytelności.

W praktyce, niezależnie od rodzaju wierzytelności, skutkiem zawarcia umowy cesji tego typu jest zawsze wykształcenie się konkretnych relacji. Cedent, w postaci wierzyciela, dokonuje sprzedaży wierzytelności na rzecz cesjonariusza, który z kolei uiszcza na rzecz cedenta cenę sprzedaży danej wierzytelności.

Jakie zastosowanie ma powiernicza cesja wierzytelności?

Powiernicza cesja wierzytelności ma ściśle skonkretyzowany cel, którym jest efektywna windykacja. Przelewy tego typu nie są regulowane przepisami prawa, w związku z czym określa się je jako umowy nienazwane.

W praktyce cesja powiernicza stanowi formę zlecenia windykacji należności, w ramach której następuje przeniesienie na windykatora praw przysługujących wcześniejszemu wierzycielowi. Celem nawiązywania takich umów jest przede wszystkim ściąganie wierzytelności od dłużnika poprzez cesjonariusza, a następnie przekazanie należności cedentowi.

Wyegzekwowanie wierzytelności

Przelew powierniczy pozwala na wyegzekwowanie wierzytelności poprzez przeniesienie jej na zleceniobiorcę, aby ten mógł ściągnąć należność od dłużnika i wydać pierwotnemu wierzycielowi uzyskane świadczenie z zachowaniem reguł określonych umową.

Warto pamiętać, że cesjonariusz jako powiernik musi stosować się do wskazań zleceniodawcy. Ten pierwszy działa oczywiście w imieniu własnym, ale w praktyce odbywa się to na rachunek cedenta. Fakt zawarcia umowy powierniczego przelewu wierzytelności nie wpływa na zakres uprawnień wierzyciela, włącznie z możliwością wpisania wierzytelności w koszty uzyskania przychodów. Warunkiem jest jednak występowanie okoliczności przewidzianych w prawie podatkowym, np. braku skuteczności egzekucji wobec dłużnika oraz jej umorzenia.

Zapraszamy do sprawdzenia oferty Empira, a także do kontaktu z naszą firmą w razie jakichkolwiek pytań czy wątpliwości.